Over tutorleren, buddysysteem en HDT

De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is voor veel brugklassers een ingrijpende en spannende verandering. Nieuwe vakken, wisselende docenten, een groter schoolgebouw en onbekende klasgenoten kunnen zorgen voor onzekerheid en stress. Om deze overgang soepeler te laten verlopen, wordt steeds vaker peercoaching ingezet. Hierbij begeleiden ouderejaars leerlingen – de peercoaches of buddy’s – de brugklassers in de eerste maanden van hun middelbare schooltijd. Zij fungeren als een vertrouwd aanspreekpunt, helpen bij praktische zaken zoals het begrijpen van het lesrooster en het plannen van huiswerk en zorgen voor een warme, sociale ontvangst. Door hun gelijkwaardige positie zijn peercoaches laagdrempelig en benaderbaar, waardoor brugklassers zich sneller thuis voelen en met vertrouwen hun nieuwe schoolavontuur kunnen starten.

Diverse benamingen Deze peercoaches zijn bekend onder de noemer lentoren, buddy’s, juniormentoren en peerondersteuners. Maar allen dragen bij aan het welzijn van de nieuwe brugklassers!

Voordelen van het buddysysteem:

✅ Verbetering van de sfeer binnen de school
✅ Een warm welkom voor brugklassers
✅ Ondersteuning bij het ontwikkelen van een zelfstandige studiehouding
✅ Minder uitval onder eerstejaars
✅ Bemiddeling bij pestgedrag
✅ Versterking van de groepsbinding
✅ Extra ondersteuning in de eerste maanden van de brugklas

 Het buddysysteem en de drieslag van Biesta

Het buddysysteem kan een essentiële rol spelen in dit proces. Dit systeem sluit nauw aan bij de drie domeinen van onderwijs zoals beschreven door Gert Biesta: kwalificatie, socialisatie en subjectivering.

1. Kwalificatie: ondersteuning bij leren en vaardigheden

Buddy’s helpen brugklassers bij het ontwikkelen van essentiële studievaardigheden, zoals het plannen van huiswerk en het navigeren door het lesrooster. Deze praktische ondersteuning draagt bij aan de academische ontwikkeling van de leerlingen en helpt hen om effectief te leren werken binnen de structuur van het voortgezet onderwijs.

1. Socialisatie: introductie in de schoolcultuur

Door de brugklassers wegwijs te maken in het schoolgebouw en hen te introduceren bij verschillende schoolactiviteiten, bevorderen buddy’s de integratie van nieuwe leerlingen in de schoolgemeenschap. Ze helpen bij het opbouwen van sociale netwerken en zorgen ervoor dat leerlingen zich sneller thuis voelen op hun nieuwe school.

1. Subjectivering: persoonlijke groei en autonomie

Het hebben van een buddy biedt brugklassers een laagdrempelige mogelijkheid om vragen te stellen en zorgen te delen, wat bijdraagt aan hun zelfvertrouwen en persoonlijke ontwikkeling. Voor de buddy’s zelf is het begeleiden van jongere leerlingen een kans om leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen, wat hun eigen groei en autonomie bevordert.

De juiste voorbereiding

Om effectieve peerondersteuning te bieden, moeten buddy’s een gerichte training doorlopen waarin zij leren hoe zij brugklassers op de juiste manier begeleiden. Deze training richt zich op gespreksvaardigheden, het herkennen van hulpvragen, conflicthantering en het stellen van grenzen. Een goede voorbereiding vanuit de school is essentieel, zodat buddy’s niet alleen weten hoe ze brugklassers kunnen ondersteunen, maar ook hoe ze zelf stevig in hun rol blijven staan. Hierdoor wordt het effect van de begeleiding vergroot, voelen brugklassers zich beter geholpen en lopen de buddy’s zelf geen risico op overbelasting of het omgaan met situaties waarvoor zij niet toegerust zijn.